Danny Arao logo
Danny Arao online
Danny Arao online
Danny Arao online
HOME > Selected Writings > Pinoy Weekly > Debalwasyon ng Piso: Bakit Nagkaganito? (11-17 Feb 2004)

Pinoy Weekly logo; click image to go to list of articles

LIST OF ARTICLES

Debalwasyon ng Piso: Bakit Nagkaganito?

Ni Danilo Ara�a Arao
Pinoy Weekly (Vol. 3, No. 4, 11-17 February 2004), p. 2

Sa pagbabasa ng mga opisyal na statistika, nakakabahala ang pagbagsak ng palitan ng piso sa dolyar. Umabot na sa P56.20 bawat dolyar ang palitan noong Pebrero 3.

Kung pagbabatayan ang datos ng Department of Budget and Management (DBM), dapat ay nasa P53 hanggang P54 lang ang palitan para sa taong 2004. Pero alam naman natin ngayon ang mga spekulasyong baka umabot sa P60 hanggang P70 ang palitan ng piso sa dolyar!

Bakit ba tuluy-tuloy ang pagbagsak ng palitan? Kung pakikinggan ang mga stock analysts at traders, ito ay dahil sa agam-agam ng mga negosyante. Matatandaang noong nagbitiw si Jose Isidro Camacho bilang Finance Secretary noong Nobyembre 21, bumagsak ang palitan sa P55.585 bawat dolyar. Nang sabihin naman ni Fernando Poe, Jr. na siya ay tatakbo bilang pangulo ng Pilipinas, ang piso ay lalo pang bumagsak sa P55.85 bawat dolyar.

Pero kung susuriin ang datos ng Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP), tuluy-tuloy ang pagbagsak ng palitan mula pa noong 1999. At kung ikukumpara ang palitan noong 1993 at 2003, mapapansin ang halos 100% pagbagsak ng piso. (Tingnan ang Talahanayan 1)

Talahanayan 1
Palitan ng Piso sa Dolyar
1993-2003
(piso bawat dolyar ng US)
TaonAverage
199327.1199
199426.4172
199525.7144
199626.2157
199729.4707
199840.8931
199939.0890
200044.1938
200150.9927
200251.6036
200354.2033
Sanggunian:
Bangko Sentral ng Pilipinas

Bakit ba ganito ang sitwasyon? Bakit mapagpasya ang spekulasyon sa palitan ng piso sa dolyar?

Ginagamit kasi ng BSP ang tinatawag na floating rate system pero paminsan-minsan naman ay nakikialam din ang gobyerno para maibsan ang sobrang pagbulusok ng piso.

Sa teorya, ang floating rate system ay ang pagtatakda ng palitan batay sa suplay at demand. Kabaligtaran ito ng fixed rate system na ang gobyerno ang nagpapasya kung ano ang palitan sa isang takdang panahon.

Sa ngayon, ang BSP ay maaaring makialam sa pamamagitan ng direktang pagbibili o pagbebenta ng dolyar. Sa usapin ng suplay ng pera, maaari ding bumili ang BSP ng piso sa pamamagitan ng government securities tulad ng Treasury bills o magpaluwal ng piso kung kinakailangan. Puwede ring magkaroon ng volatility band na kung saan nakatakda ang limitasyon kung hanggang saan kataas o kababa ang halaga ng piso laban sa dolyar.

Pero mapapansing walang kongkretong hakbang ang BSP ngayon para muling mapalakas ang piso. Napabalita lamang noong Pebrero 9 na sinusubaybayan nito ang transaksyon ng dolyar sa mga bangko at iba pang institusyong pinansyal.

Nabanggit din ang posibilidad ng pagtataas ng overnight rates at reserve requirement ng mga bangko. Bagama't maaari nitong maapektuhan ang suplay at demand ng dolyar, ito naman ay may negatibong epekto sa pautang na kailangan ng mga maliliit na negosyante, at maging ng mga batayang sektor tulad ng mga magsasaka na nais humiram sa bangko. Bukod sa posibleng pagtaas ng lending rate, magiging mahirap din para sa mga bangko na magpautang lalo na sa maliliit na mamumuhunan dahil kailangang panatilihin sa bangko ang takdang halaga bilang pagsunod sa mas mataas na reserve requirement.

Malinaw na ang ugat ng problema ay ang polisya. Sa pamamagitan ng floating rate system, ang paghina o paglakas ng piso ay hindi naiiba sa paggalaw ng presyo ng mga produkto sa rehimen ng deregulasyon.

Tulad ng hoarders ng produkto, ang speculators ay bumibili ng mga dolyar na nakakaapekto sa suplay at ito ay nagbubunga ng pagtaas ng demand sa dolyar. Ang huli ay nagreresulta sa debalwasyon ng piso. Kumikita ngayon ang speculators sa pagbebenta ng mga nakuha nilang dolyar sa tamang panahon, at sa puntong ito ay malaki ang kanilang tinutubo dahil mas maraming piso ang nakukuha nila para sa mga dolyar na binili nila sa mas mababang palitan.

Malaking hamon para sa mga kandidato ngayon na magkaroon ng paninindigan hinggil sa polisiya ng floating rate system. Sa ngayon, imposibleng mawala ang tinatawag na speculative attacks dahil hinahayaan ito ng kasalukuyang sistema. Kahit na sabihing may panaka-nakang pakikialam na ginagawa ang BSP, malinaw sa mga datos ang tuluy-tuloy na pagbagsak ng palitan ng piso sa dolyar sa mga taong nagdaan. Sa madaling salita, hindi naging mapagpasya ang BSP sa usapin ng palitan ng piso sa dolyar.

Ngayong alam na natin kung bakit nagkaganito, kailangang sagutin ng ating mga kandidato kung saan na ba patungo ang piso kung sila ang pipiliing maupo sa puwesto.


HOME > Selected Writings > Pinoy Weekly > Debalwasyon ng Piso: Bakit Nagkaganito? (11-17 Feb 2004)

Page last updated: 15 February 2004
All rights reserved.
� 1999-2004 / Danilo A. Arao